Poseł Marek Nawara:
Panie Marszałku!
Panie Ministrze!
Panie i Panowie Posłowie!
Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych i Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej dotyczące rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Na wstępie chcę powiedzieć, że praca nad tą ustawą trwała praktycznie od czerwca i koncentrowała się w sumie w podkomisji nadzwyczajnej, która została po-wołana przez obydwie połączone komisje. Podkomisja nadzwyczajna odbyła w sumie 10 posiedzeń. Pięć posiedzeń dotyczyło rządowego projektu zawartego w przed-łożeniu, w druku nr 343, a kolejnych 5 – z druku nr 343-A. Stało się tak dlatego, że pierwotne przedłożenie, z druku nr 343, dotyczyło ustawy, której konstrukcja opierała się na tzw. dodatkach do podatku, dodatkach będących często przedmiotem wniosków i propozycji gremiów samorządowych, związków samorządowych, które dawały taką możliwość, by większość zadań finansowana była z dochodu własnego. Niestety, w trakcie pracy nad tą ustawą – od czerwca do lipca praktycznie, bo wtedy podkomisja nadzwyczaj-na przerwała pracę z tego powodu, ze minister finansów nie mógł przedstawić precyzyjniejszych wyliczeń dotyczących finansowania poszczególnych kompetencji, a związanych z konstrukcją ustawy, o której mowa. Sejm pracował nad ustawami kompetencyjnymi i praktycznie te ustawy kompetencyjne zostały uchwalone z końcem lipca. Ustawy te także przesądziły o sposobie finansowania niektórych zadań jednostek samorządu terytorialnego. W związku z taką sytuacją, która nastąpiła po uchwaleniu ustaw kompetencyjnych, podkomisja we wrześniu rozpoczęła prace na tzw. druku roboczym, przedstawionym przez ministra finansów, na druku później oznaczonym jako druk nr 343, który wpłynął do laski marszałkowskiej, druku nr 343-A, który to druk powracał do pierwotnego kształtu, do konstrukcji usta-wy opartej na udziałach w podatku dochodowym, w subwencjach i w dotacjach. Chcę także powiedzieć, że najwyższy czas i cieszę się, że w końcu dzisiaj mogliśmy przystąpić do drugiego czytania, albowiem nowo wybrane władze jednostek samorządu terytorialnego – gmin, powiatów, województw – ze zniecierpliwieniem oczekują na ostateczny kształt ustawy o dochodach jednostek samorządu. Oczekują, bowiem tak naprawdę dzisiaj nie do końca mogą precyzyjnie konstruować projekty swoich budżetów. A chcę przypomnieć, że w terminie do 15 listopada gminy powinny takie projekty przedstawić nowo wy-branym radom. W trakcie prac w samej podkomisji udało się – tak mi się przynajmniej wydaje – tak skonstruować i tak doprecyzować niektóre pojęcia, uporządkować przedłożony projekt ustawy w taki sposób, by był bardzo czytelny, by niektóre z tych instrumentów finansowych były bardzo czytelnie zapisane, oddzielnie dla poszczególnych poziomów jednostek samorządu terytorialnego w poszczególnych działach tej ustawy. W trakcie prac nad tym projektem uporządkowaliśmy też nazewnictwo, uporządkowaliśmy także pojęcia subwencji podstawowej, subwencji ogólnej dla gminy, podzieliliśmy tę subwencję ogólną na trzy części: pod-stawową, oświatową i rekompensującą. Część podstawowa subwencji została także rozdzielona na kwotę podstawową i kwotę wyrównawczą. Część rekompensująca także składa się z dwóch kwot, z kwot utraconych dochodów z tytułu podatku od środków transportowych, z tytułu likwidacji tego podatku, i z kwoty utraconych dochodów z tytułu stosownych ulg podatkowych w różnych ustawach. Subwencja ogólna dla powiatów także składa się w sumie z trzech części: podstawowej, drogowej i wyrównawczej; subwencja ogólna dla województw — także z trzech części: podstawowej, drogowej i wyrównawczej. W związku z tym, że wiele kontrowersji dotyczyło samej konstrukcji ustawy, odejścia od tej pierwotnej wersji, odejścia w sumie i rządu, a także i posłów, w związku z tym, że brak było możliwości opracowania takiego systemu finansowego, który byłby oparty na finansowaniu większości zadań jednostek samorządu terytorialnego poprzez dochód własny, posłowie w trakcie pracy w podkomisji nadzwyczajnej, a także na ostatnich posiedzeniach obydwu połączonych komisji, postanowili, że ustawa będzie obowiązywać w dwóch najbliższych latach, czyli w latach 1999 i 2000. Postanowienie to związane było z tym, że w tych latach nastąpi weryfikacja, pewne monitorowanie tej ustawy. Będzie to związane na pewno z przemieszczaniem się jeszcze niektórych kompetencji od wojewodów do powiatów, z powiatów do gmin — tak, by można było w roku 2000, po analizie roku 1999, przystąpić do opracowania nowej ustawy, nie nowelizacji, ale nowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Wracając do meritum ustawy, chcę powiedzieć, że w poszczególnych działach ustawy rozdzielono dochody: dochody gminy są określone w rozdziale 1, dochody powiatu oddzielnie w rozdziale 2, w rozdziale 3 — do-chody województwa. Następnie w dziale III określono zasady gromadzenia dochodów, w dziale IV — zasady ustalania subwencji ogólnych, w dziale V pojawiły się zasady ustalania subwencji ogólnych i udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz wpłat dla nowych jednostek samorządu terytorialnego, w dziale VI określono zasady i tryb przekazywania subwencji ogólnych, w dziale VII — zasady i tryb przekazywania dotacji, w dziale VIII są zmiany w prze-pisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe. Tak wygląda konstrukcja ustawy. Omawiając szczegółowo tekst tego projektu, chcę zwrócić uwagę na niektóre artykuły dotyczące sposobu finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Otóż w art. 3 pkt. 3 lit. a przyjęto 26,7% wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszka-łych na terenie gminy jako dochód gminy. Chcę powiedzieć, że obie połączone komisje podwyższyły ten udział o 0,2%, w podkomisji uzgodniono to na poziomie 26,5%. Przeliczenie tego podatku nastąpiło w związku ze zmianą sposobu finansowania służby zdrowia, czyli z uwzględnieniem kas chorych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Kolejna szczegółowa uwaga, informacja dotyczy do-chodów powiatu. Otóż w kwestii dochodów powiatów komisje przyjęły stanowisko podkomisji nadzwyczajnej — udział w podatku dochodowym określono w wysokości 1%, chodzi o wpływy z tego podatku. Chcę przypomnieć, że minister finansów w swoim sprawozdaniu, informacji finansowej przedłożył połączonym komisjom informację, z której wynikało, że poziom ten po-winien wynosić 0,74%. Kolejna informacja: dochody województwa określono na poziomie 1,5% wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych — przy pierwszej, pierwotnej informacji ministra finansów mówiącej o poziomie 1,35% — i 0,5% wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych — przy propozycji ministra finansów 0,38%. Chcę zwrócić uwagę na to, że obie połączone komisje przyjęły rozwiązanie, które zostało zaproponowane w pracach podkomisji. Następna sprawa, jak myślę, jest bardzo ciekawa, to może drobiazg, ale ważny dla gmin wiejskich, których siedziba znajduje się na terenie gminy miejskiej. Albo inaczej, dotyczy to przypadków, co do których doprecyzowaliśmy zapis w art. 16 ust. 1 pkt 2 w taki sposób, by dochód ze maków opłaty skarbowej, które są sprzedawane w urzędzie gminy położonym na terenie innej gminy, był dochodem tej gminy, a nie dochodem gminy, na której terenie położony jest urząd gminy. Kolejna rzecz, o której chcę powiedzieć, to zasady ustalania subwencji ogólnych. Otóż co do tych zasad, w przypadku gminy specjalnie nic się nie zmieniło. Pozo-staje wskaźnik G jako wskaźnik podstawowych dochodów podatkowych na jednego mieszkańca, obliczony według odpowiednich wzorów, na poziomie 85%. Art. 24 ustawy dotyczy części rekompensującej subwencji ogólnej dla gminy. Otóż ta część rekompensują-ca subwencji ogólnej składa się z dwóch kwot: z kwoty rekompensującej utracone dochody z podatku od środków transportowych oraz z kwoty rekompensującej dochody utracone bezpośrednio z tytułu ustawowych ulg i zwolnień określonych w różnych ustawach. Art. 25 precyzuje, że kwota rekompensująca utracone dochody z podatku od środków transportowych stanowi 10,5% planowanych w ustawie budżetowej wpływów z podatku akcyzowego. W odniesieniu do obowiązującej ustawy o finansowaniu gmin, przy ustalaniu wielkości drugiej kwoty części rekompensującej subwencji, tj. kwoty rekompensującej dochody utracone z tytułu ulg i zwolnień — połączone komisje przyjęły tu rozwiązanie, które zostało zaproponowane w podkomisji nadzwyczajnej — uwzględnia się także utratę dochodów z tytułu ulg i zwolnień w związku z art. 18 ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych i w związku z art. 31 ust. 1 ustawy z 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Połączone ko-misje przyjęły także rozwiązanie, że przy ustalaniu wielkości tej kwoty powinno się również uwzględniać obniżenie opłaty eksploatacyjnej na podstawie art. 84 usta-wy Prawo geologiczne i górnicze. Są to trzy nowe tytuły dotyczące ulg i zwolnień, które uwzględnione są w projekcie tej ustawy. Jeśli chodzi o subwencję ogólną dla powiatów, przyjęto wskaźnik Sw, podobnie jak wskaźnik G dla gminy, w wysokości 85%. Przypomnę, że minister finansów przedłożył… w przedłożeniu rządowym ten wskaźnik wynosił 70%. Jeśli chodzi o subwencję ogólną dla województwa, przyjęto wskaźnik Ww, służący do naliczania części wyrównawczej subwencji ogólnej, na poziomie takim, jaki proponował minister finansów. Przechodzę teraz do krótkiego omówienia zasad ustalania części oświatowej. Była bardzo długa dyskusja dotycząca części oświatowej subwencji ogólnej. Kon-centrowała się ona jakby w dwóch fazach, dwóch częściach. Pierwsza jej część dotyczyła przyjęcia w ustawie takiej konstrukcji, by określana była jedna kwota subwencji oświatowej dla wszystkich poziomów jednostek samorządu terytorialnego. Podkomisja, a później obie połączone komisje uwzględniły przedstawione w trakcie tej dyskusji argumenty i przyjęły rozwiązanie pole-gające na tym, że w tej ustawie określamy jedną subwencję oświatową dla wszystkich trzech poziomów jedno-stek samorządu terytorialnego i że podział tej subwencji będzie dokonywany przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania czy ministra edukacji, po zasięgnięciu opinii reprezentacji jednostek samorządu, z taką dyrektywą, że będzie uwzględniał typy i rodzaje szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz liczbę uczniów w tych szkołach. Druga część tej dyskusji dotyczyła samego wskaźnika i poziomu określenia tej subwencji ogólnej. Otóż w trakcie tych debat mówiliśmy, po pierwsze, o zadłużeniu szkół i nieuwzględnieniu tego zadłużenia w naliczaniu subwencji w kolejnych latach finansowych, w roku bazowym. Mówiliśmy także o tym, że w roku 1999 przystępujemy do reformy oświaty. W związku z tym w odniesieniu do przedłożonej przez ministra finansów propozycji określenia tego wskaźnika jako 12,59% kwoty łącznych planowanych dochodów w budżecie państwa przyjęliśmy w podkomisji nadzwyczajnej rozwiązanie, by ustalić to na poziomie 13%. Nie było to wtedy jeszcze uwzględnienie decyzji Sejmu, która została podjęta przy uchwalaniu ustawy wprowadzającej ustawy o jednostkach samorządu terytorialnego, ustawy ustrojowe i ustawy kompetencyjne. Wtedy przyjęliśmy takie rozwiązanie, tzn. 13%, w uzgodnieniu z ministrem finansów, ale dotyczyło ono uwzględnienia finansowania szkół artystycznych — przypominam, że te szkoły artystyczne nie będą teraz finansowane przez samorząd terytorialny. Na posiedzeniu połączonych komisji minister finansów proponował, by zmniejszyć sen wskaźnik z 13% do 12,8% planowanych dochodów w budżecie państwa. 'Paki też poziom finansowania oświaty przyjęły obydwie połączone komisje. Poziom ten został określony w art. 34. W ust. 2 tego artykułu mówi się o tym, że od tej kwoty odlicza się 0,5% na tzw. rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej – te 0,5% jest odliczane w ramach tych środków, które zostały przeznaczone na finansowanie oświaty. W rozdziale 5 tego działu ustawy jest mowa o zasadach ustalania części drogowej subwencji ogólnej dla i powiatów i województw. W trakcie pracy w podkomisji nie było dla nas do końca jasne — a naglił nas termin — czy jest możliwość finansowania dróg poprzez subwencje. Na to pytanie Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu odpowiedziało pozytywnie wtedy, kiedy podkomisja już praktycznie zakończyła prace, więc z takim dezyderatem wystąpiliśmy na posiedzeniu połączonych komisji. Obydwie połączone komisje przyjęły rozwiązanie polegające na zmianie sposobu finansowania dróg samorządowych, na wprowadzeniu finansowania z części drogowej subwencji ogólnej zamiast finansowania z dotacji celowej. W rozdziale 5 określa się, w jaki sposób te drogi są finansowane. Otóż nastąpił podział kwoty, która jest przeznaczona na drogi w ustawie o finansowaniu dróg, w taki sposób, że 60% tej kwoty zostaje przeznaczone na finansowanie dróg publicznych, będących jakby drogami samorządowymi, a 40% pozostaje finansowanie dróg krajowych, tzw. rządowych. Komisje przyjęły takie rozwiązanie, żeby od 60% kwoty odliczyć 10% na rezerwę części drogowej tej subwencji i te 10% ma być przeznaczone na finansowanie inwestycji. Przejście z dotacji celowej na subwencję drogową daje możliwość uelastycznienia budżetu powiatu. Daje także możliwość, że poprzez uelastycznienie — nie sądzę, żeby tak ale może się tak zdarzyć — część tych pieniędzy będzie przeznaczana, po pierwsze, na inne cele, bo stanowi o tym charakter subwencji jako instrumentu finansowego. Po drugie, daje to możliwość, szczególnie odniesieniu do procesów inwestycyjnych, bardzo elastycznego finansowania, nieoddawania tych środków w przypadku, kiedy nie zostaną wydatkowane, a to musiałoby nastąpić w przypadku finansowania dróg poprzez dotacje celowe. Dział VI mówi o zasadach i trybie przekazywania subwencji ogólnych. Otóż w rozwiązaniu przyjętym przez połączone komisje określono termin przekazywania przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych informacji o wysokości wpłaty — ma to wstąpić do 15 października. Jest to zawarte w art. 40 pkt 2, z tym że w powiązaniu z art. 63 daje on taką możliwość – ustawa jeszcze nie jest uchwalona przez Sejm — że minister finansów przedstawi ostatecznie te informacje gminom do 15 stycznia 1999 r. Art. 41 mówi kwotach, w tym o kwocie rekompensującej, i termie ich przekazywania. Pkt 3 w ust. 1 stanowi, że 60% rocznej kwoty rekompensującej będzie przekazywane w terminie do dnia 31 maja, a pozostała część kwoty do dnia 30 września. W projekcie rządowym, przypominam, termin ten określono na dzień 31 października. Dział VII zatytułowany „Zasady i tryb przekazywania dotacji” zrodził wiele kontrowersji i dyskusji, dotyczy to zwłaszcza art. 43 i 44. Otóż dzisiaj nie mamy jeszcze ustawy o polityce regionalnej, a chcieliśmy w omawianej ustawie zawrzeć możliwość finansowania wieloletnich programów wojewódzkich — mówi o tym art. 43. Art. 43 w pierwotnej wersji był bardziej rozbudowany, w wyniku dyskusji ubyło parę ustępów, nie-mniej zawiera on taką właśnie możliwość, mimo że ustawa o polityce regionalnej jest jeszcze przedmiotem dyskusji rządu. Zgodnie z ust. 1 od 1 stycznia 1999 r. na realizację wieloletnich programów rozwoju województwa samorząd może otrzymać dotacje celowe z budżetu państwa. Z tym artykułem wiąże się jeszcze wniosek mniejszości, o którym będę za chwilę mówił. Wiele dyskusji, wiele godzin zostało poświęconych art. 44. W ostatniej fazie pracy połączonych komisji przyjęto odmienny zapis ust. 2, inny od przedłożonego przez podkomisję. Kontrowersje dotyczyły przede wszystkim sposobu przekazywania dotacji na dofinansowanie inwestycji realizowanych jako zadanie własne. Zrodziły się te kontrowersje z tego m.in. powodu, że finansowanie zadań własnych powinno być właściwie procesem ciągłym, a więc, skoro zabrakło ujęcia tych zadań własnych w programach wojewódzkich, trzeba stworzyć taki instrument czy taką możliwość, by te zadania mogły być finansowane. Zostało to ujęte w tym artykule, czyli taka możliwość istnieje, a przecież taki kres przejściowy będzie musiał nastąpić. Dyskusja koncentrowała się też na tym, kto i w jaki sposób powinien przekazywać te dotacje, a także w oparciu o co. W końcu obydwie połączone komisje przyjęły takie rozwiązanie ust. 2. Tu była kontrowersja, czy to będzie wojewoda, czy samorząd województwa, jakie relacje miałby wojewoda w odniesieniu do dofinansowywania zadań własnych od 1 stycznia 1999 r., biorąc pod uwagę to, jaki byłby duch ustaw ustrojowych, ustawy o rządowej administracji ogólnej w województwie, a także ustawy o samorządzie wojewódzkim. Były także podnoszone kwestie związane ze sformułowaniem takiego zapisu, który by nie rodził konfliktu w odniesieniu do jakiegokolwiek elementu podległości poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. W związku z tym obydwie połączone komisje przyjęły taki zapis, że zasady i kryteria podziału tych środków z dotacji celowych na zadania własne inwestycyjne będą ustalane przez wojewodę po zasięgnięciu opinii samorządu województwa. Chcę powiedzieć, że dyskusja nad ust. 2 pojawiała się wielokrotnie w pracach podkomisji, nie mogliśmy sformułować tego ustępu bardzo długo, praktycznie na ostatnim posiedzeniu podkomisji udało się uzgodnić tekst, który i tak uległ zmianie podczas dyskusji obu połączonych komisji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Finansów Publicznych. Rozdział 2 określa zasadę dotowania zadań realizowanych na drodze porozumień. Otóż ustawa przewiduje możliwość porozumiewania się jednostek samorządu terytorialnego wzajemnie. Regulują to art. 46, 47 i 48. W związku z tym, że obydwie połączone komisje przyjęły rozwiązanie dotyczące finansowania dróg po-przez subwencję drogową, to z rozdziału 4 (w przedłożeniu podkomisji z rozdziału 5) zostały wycofane zapisy związane z finansowaniem tych zadań poprzez dotację celową. Pozostały w przypadku powiatu tylko dotacje na finansowanie zadań realizowanych przez powiatowe służby, inspekcje i straże, zadań z zakresu administracji rządowej wykonywanych przez powiat także na podstawie innych przepisów oraz zadań z zakresu pomocy społecznej. W trakcie posiedzeń podkomisji i obydwu połączonych komisji były zgłaszane tego rodzaju sugestie, by przeznaczać na pomoc społeczną środki nie z dotacji celowych dla powiatu czy też województwa, ale w formie subwencji, części subwencji ogólnej. W związku z przyjęciem sposobu finansowania dróg poprzez subwencję drogową w zmianach w przepisach obowiązujących w tym dziale i przepisach przejściowych w art. 58 ujmuje się zmianę, która dotyczy ustawy o finansowaniu dróg publicznych. Otóż ta zmiana do-tyczy art. 4 tej ustawy i mówi o tym, o czym powiedziałem wcześniej, że 40% środków pochodzących z akcyzy przekazuje się na zadania na finansowanie dróg rządowych, a 60% na zadania na finansowanie dróg, ogólnie mówiąc, samorządowych. Art. 59, w przepisach przejściowych, mówi o tym, że w budżecie państwa w roku 1999 ustala się rezerwę subwencji ogólnych w wysokości 1,5 % sumy kwot części wyrównawczych. Ta rezerwa subwencji ogólnych w tej wysokości byłaby potrzebna na to, by finansować pewne nie dofinansowane zadania, bo może się tak zdarzyć, i na pewno się zdarzy, w przypadku wielu z tych zadań, szczególnie dotyczących powiatów. Przypominam, że cała nasza dyskusja – i podczas prac podkomisji, i połączonych komisji – koncentrowała się praktycznie na zadaniach powiatowych. Powiat to była taka nasza bolączka, z uwagi na to, że poziom dochodów własnych powiatu w początkowym okresie dyskusji nad tą ustawą nie był zachwycający, a myślę- to już moje osobiste zdanie – że w ostatecznej wersji też nie jest za wysoki. Art. 61 mówi o tym, że w celu zapewnienia ciągłości finansowania zadań przekazanych powiatom i województwom minister finansów udziela zaliczki z budżetu państwa w wysokości 1/12 planowanych rocznych do-chodów. Chcę przypomnieć, że w poprzednim rozwiązaniu, czyli w sprawozdaniu podkomisji nadzwyczajnej, znajdowało się inne sformułowanie: że nie będzie to zaliczka, tylko jednorazowa dotacja. Połączone komisje przyjęły natomiast takie rozwiązanie, że będzie to zaliczka i zaliczka ta będzie potrącana w 6 ratach, począwszy od drugiego półrocza roku 1999, czyli od 1 lipca. Mówiłem już o art. 63, związanym z art. 40. Związanym dlatego, że dzisiaj dyskutujemy dopiero nad projektem tej ustawy, jest to drugie czytanie. Aby zatem gminy miały szczegółową informację, konieczne było zawarcie w przepisach końcowych artykułu mówiącego o tym, że dla określenia ostatecznych kwot minister finansów przekaże informacje dotyczące budżetów na rok 1999 do dnia 15 stycznia 1999 r. Przejdę teraz do omówienia wniosków mniejszości. Wniosek mniejszości nr 1, dotyczący art. 8, mówi o zmianie procentowej – z 1% na 2,5% – w udziale powiatu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wniosek mniejszości nr 2, dotyczący art. 34, mówi o zmianie wysokości subwencji oświatowej – z 12,8% na 13% planowanych dochodów budżetu państwa. We wniosku mniejszości nr 3, dotyczącym art. 34, proponuje się, by wielkość subwencji oświatowej określona została nie jako 0,5% tej kwoty, tylko jako 1%. We wniosku mniejszości nr 4 wnioskodawcy proponują nadanie nowego brzmienia art. 43 ust. 1. Brzmienie to różni się od przyjętego przez połączone komisje tym, że po pierwsze, zamienia fakultatywność proponowaną przez obydwie komisje na obligatoryjność: tam było napisane, że dotacja może być udzielona, natomiast we wniosku mniejszości proponuje się sformułowanie, że samorząd realizujący wieloletnie programy otrzymuje dotację. Druga różnica polega na tym, że zapis art. 43 ustawy przyjęty przez obydwie połączone komisje stwierdza, iż wieloletnie programy rozwoju województwa są powoływane czy opracowywane na podstawie odrębnych przepisów, wniosek mniejszości zaś ogranicza jak gdyby ten zapis: nie mówi się tu o odrębnych przepisach. Chcę przypomnieć, że możliwość finansowania tych zadań, tych wieloletnich programów, na podstawie innych przepisów, kiedy nie ma jeszcze ustawy o polityce regionalnej, wydaje się uzasadniona. We wniosku mniejszości nr 5 wnioskodawcy proponują skreślenie w art. 44 ust. 2, o którym mówiłem, a który dotyczy sposobu przekazywania dotacji na finansowanie zadań własnych województwa, dotacji celowych na inwestycje przyznawanych przez wojewodę po zasięgnięciu opinii samorządu województwa. Wniosek mniejszości nr 6 mówi o skreśleniu ust 5 w art. 49, podobnie zresztą wnioski mniejszości nr 7 i nr 9. Wniosek nr 6 dotyczy gmin, 7 — powiatu, 9 —województwa, a wszystkie dotyczą skreślenia ustępu, który mówi o możliwości dochodzenia należnego świadczenia przez daną jednostkę samorządu terytorialnego przed sądem w przypadku niedotrzymania terminu, niedotrzymania ustaleń co do ilości i wielkości przekazywanych dotacji celowych na realizację zadań zleconych. Wniosek mniejszości nr 8, podobnie zresztą jak wniosek mniejszości nr 10 — jeden dotyczy powiatu, drugi województwa — wnioskodawca proponuje, by istniała możliwość przeznaczenia dotacji na pomoc społeczną także na inne cele; jest to próba uelastycznienia tej dotacji. Proponuje się dodać art. 53a po art. 53 w przypadku powiatu, a w przypadku województwa dodać art. 56a, które mówiłyby o tym, że po pierwsze, istnieje możliwość przeznaczenia tej dotacji na inne cele, po drugie, dotacje te nie podlegałyby zwrotowi do budżetu państwa, i po trzecie: niewykorzystanie środków na konkretne zadania pomocy społecznej nie skutkowało-by w obliczaniu tej dotacji na kolejny rok budżetowy. Wniosek mniejszości nr 11 mówi, żeby po art. 59 dodać kolejny artykuł. Artykuł ten był w sprawozdaniu podkomisji nadzwyczajnej przedłożony połączonym komisjom, ale nie przyjęły one tego rozwiązania Wniosek mniejszości dotyczy utworzenia w budżecie państwa w latach 1999 i 2000 dodatkowej rezerwy celowej na dofinansowywanie zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości 1% części oświatowej subwencji ogólnej. Wnioskodawca uzasadnia ten wniosek tym, że istnieje permanentne niedofinansowanie oświaty, szczególnie tej, która przejdzie w zarząd powiatu, zwanej dzisiaj kuratoryjną, w związku z reformą oświaty nastąpi także bardzo znaczne przemieszczanie się uczniów, będą powstawały gimnazja, celowe byłoby więc utworzenie takiej rezerwy w tych dwóch latach w wysokości 1%, aby w trudnych przypadkach można było sfinansować naprawę niedomagań wynikających ze sposobu finansowania oświaty. Tyle o wnioskach mniejszości. Kończąc to sprawozdanie, chcę serdecznie podziękować wszystkim pracującym w podkomisji nadzwyczajnej posłom i koalicji, i opozycji za konstruktywną pracę; chcę podziękować organizacjom samorządowym, wszystkim związkom, które zgłosiły wiele cennych uwag w trakcie pracy nad tą ustawą. W sumie nie trzeba było więcej niż 2 posiedzenia obydwu połączonych komisji, w trakcie których dopracowaliśmy się nowego rozdziału związanego z zasadą ustalania podziału części drogowej subwencji ogólnej. Tak więc po tych dwóch spotkaniach mogliśmy przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)